|
สิ่งมีชีวิตในทะเล
แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ตามหลักของนิเวศวิทยา
ได้แก่ แพลงก์ตอน (Plankton)
เนคตอน (nekton)
และเบนโธส (benthos)
แพลงก์ตอนเป็นสิ่งมีชีวิตที่เคลื่อนที่ไม่ได้ด้วยตัวเอง
แต่ล่องลอยไปในน้ำสุดแต่คลื่นและลมจะพาไป เนคตอนเป็นสิ่งมีชีวิตที่สามารถว่ายน้ำได้ด้วยตัวเอง
ได้แก่ ปลาหมึก โลมา วาฬ ฯลฯ
กลุ่มสุดท้ายที่อาศัยอยู่บนพื้นท้องน้ำมีทั้งที่เกาะอยู่กับที่หรือคลืบคลานตามพื้น
คือ พวกเบนโธส ซึ่งประกอบด้วยสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง เช่น ดาวทะเล
ปะการัง กุ้ง ปู ฯลฯ
แพลงก์ตอน
เป็นสิ่งมีชีวิตที่มีขนาดเล็กตั้งแต่มองไม่ได้ด้วยตาเปลาที่ต้องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์
จนถึงมีขนาดใหญ่เห็นได้อย่างชัดเจน
แพลงก์ตอนแบ่งออกเป็น
แพลงก์ตอนพืช และ แพลงก์ตอนสัตว์ แพลงก์ตอนพืชมีความสำคัญต่อสรรพสิ่งในทะเลอย่างมาก
เพราะเป็นอาหารของทุกชีวิตในน้ำ ลำดับต่อจากแพลงก์ตอนพืช
เป็นผู้บริโภคอันดับแรก (primary consumer)
ที่กินแพลงก์ตอนพืชคือ แพลงก์ตอนสัตว์ ซึ่งจะเป็นอหารของสัตว์อื่นที่มีขนาดใหญ่ขึ้นไปตามลำดับจนถึงปลาหรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม
และเมื่อแพลงก์ตอนหรือสัตว์อื่นตายลงจะจมลงสู่พื้นทับถมเน่าเปื่อยไปตามกาลเวลา
หรือถูกย่อยสลายโดยแบคทีเรีย รา
จนกลายเป็นอาหารของสัตว์พื้นท้องน้ำอีกทอดหนึ่ง
|
แพลงก์ตอนสัตว์มีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดเกี่ยวเนื่องกับสิ่งมีชีวิตบนพื้นท้องน้ำหรือเบนโธส
กลุ่มที่มีความสัมพันธ์อย่างมากคือ กลุ่มแพงก์ตอนสัตว์ที่เรียกว่า
เมโรแพลงก์ตอน (meroplankton)
ซึ่งดำรงชีวิตแบบแพลงก์ตอนในช่วงเวลาหนึ่งของวงจรชีวิต
กล่าวคือ
ระยะที่เป็นไข่และตัวอ่อนของสัตว์ทะเลทุกชนิด
โดยเฉพาะชนิดที่อยู่บริเวณชายฝั่งหรือแนวปะการัง
และจะล่องลอยอยู่ในน้ำจนถึงระยะที่เกาะกับพื้น
จะจมลงสู่พื้นท้องน้ำ
ฉะนั้นท้องทะเลแห่งใดที่มีความอุดมสมบูรณ์ของปะการังและป่าชายเลน
จะมีความหลากหลายของแพลงก์ตอนอย่างมาก
เวลาที่พบแพลงก์ตอนสัตว์แต่ละกลุ่มนั้นแตกต่างกันไปในรอบปี
ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับช่วงเวลาที่สืบพันธุ์ของสัตว์แต่ละชนิด |
|
|
|
เมโรแพลงก์ตอน (Meroplankton) |
|
|
|
 |
เมโรแพลงก์ตอน (Meroplankton)
|
|
ความมหัศจรรย์ของรูปร่างแพลงก์ตอนสัตว์ทุกชนิดอยู่ที่การดัดแปลงรูปร่างเพื่อให้เหมาะกับการล่องลอยอยู่ในน้ำ
โดยการมีหนามยาว มีขนยาว ตัวแบน
มีปีกบาง หรือสะสมอาหารในรูปของหยดน้ำมัน ฯลฯ
ที่ทำให้ลำตัวสามารถลอยอยู่ในน้ำที่มีคลื่นและลมได้ดี
การดำรงชีวิตของแพลงก์ตอนก็น่าสนใจอย่างยิ่ง
คือ มีพฤติกรรมในการอพยพย้ายที่อยู่ในแนวดิ่ง
(vertical migration)
ตามฤดูกาลเพื่อการสืบพันธุ์
การอพยพย้ายถิ่นในรอบวันเพื่อให้เหมาะสมกับการดำรงชีวิต
เช่น เคลื่อนย้ายไปอยู่ระดับลึกที่เหมาะสม
เพื่อมีอาหารที่พอเพียงหรือมีระดับความเข้มแสงที่เหมาะสมแก่การดำรงชีวิต
นอกจากการปรับรูปร่างให้เหมาะสมแล้วแพลงก์ตอนสัตว์ยังปรับสีของลำตัวให้เหมาะสมกับสิ่งแวดล้อม
ตัวอย่างเช่น โคพีพอดชนิดที่อาศัยอยู่ใกล้ผิวน้ำจะมีลำตัวแบนคล้ายใบไม้และมีลำตัวใส
แพลงก์ตอนสัตว์ที่กินสัตว์อื่นเป็นอาหาร
จะมีเข็มพิษและเครื่องล่อเหยื่อให้เข้าใกล้
เป็นต้น นอกจากนี้แพลงก์ตอนสัตว์ยังมีการดำรงชีวิตแบบพึ่งพาอาศัยกับสิ่งมีชีวิตอื่น
(symbiosis)
ทั้งพืชและสัตว์อีกด้วย |
|
|
