ประวัติความเป็นมา
พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน


หน้าหลัก ประวัติความเป็นมา จิตรลดาพฤกษาพรรณ โครงการส่วนพระองค์


          สวนจิตรลดาเขต พระราชนิเวศน์ ณ ธานี

          สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระราชนิพนธ์นำชมพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน อันเป็นที่ประทับองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในกรุงเทพมหานครไว้ใน "คำฉันท์ดุษฎีสังเวยและกาพย์ขับไม้กล่อมพระศรีนรารัฐราชกิริณี" ในพระราชพิธีขึ้นระวางสมโภชช้างสำคัญที่จังหวัดนราธิวาส เมื่อพุทธศักราช 2520 ตอน "ชมเมือง" มีความตอนหนึ่งว่า

   
 "สวนจิตรลดาเขต
เนาองค์พระทรงศรี
     เขตวังมโหฬาร์
แลท้องสนามติณ
     เป็นที่ ธ ทดลอง
นาไร่ผิว์มองเมียง
     โคนมก็มีอยู่
บ่อปลากะไว้วาง
     มากยิ่งละสิ่งหลาก
ตัวอย่างก็ยกมา
     โรงช้างอร่ามบุษ
พี่เลี้ยงและควานหมอ

 

พระนิเวศน์ ณ ธานี
นคเรศรภูมินทร์
ทศนาฉมาจินต์
ฤก็ขึ้นระเบียบเคียง
กิจผองก็รายเรียง
จะเจอะพืชและยุ้งฉาง
พิศดู ณ ตามทาง
ก็เพาะพันธุมัจฉา
ละก็ยากจะพรรณา
ฤก็เห็นจะเพียงพอ
ยะสุดจะเยินยอ
ก็จะเลี้ยงพนอชู "

          พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สนพระราชหฤทัยในการเกษตรเป็นอย่างมาก ด้วยว่าพสกนิกรของพระองค์ราว 75 เปอร์เซ็นต์มีอาชีพทางการเกษตร จึงพระราชทานเนื้อที่ในบริเวณเขตพระราชฐานสวนจิตรลดา ให้เป็นที่ทดลองปลูกข้าว ปลูกป่าไม้สาธิต เลี้ยงปลานิล เลี้ยงโคนม สร้างโรงนมผงสวนดุสิต ทำศูนย์รวมนมสวนจิตรลดา โรงสีข้าวทดลอง ตลอดจนการทำยุ้งฉางเก็บเกี่ยวข้าวเปลือกแบบต่างๆ และโรงบดแกลบ โครงการเหล่านี้เป็นโครงการทดลอง โครงการตัวอย่าง และเป็นโครงการที่ไม่หวังผลกำไร