|
ยมหอม
ชื่อวิทยาศาสตร์ :
Toona ciliata
M.Roem.
วงศ์ :
MELIACEAE
ชื่อสามัญ:
Cigar-box cedar, Indian mahogani,
Moulmein cedar.
ชื่ออื่น :
-
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
ไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่
สูงถึง 35 เมตร เส้นรอบวงยาว 152 ซม. มีพูพอนหรือไม่มี
เรือนยอดกลมและแผ่กว้าง บางครั้งค่อนข้างหนาแน่น
เปลือกสีขาวปนเทา หรือสีน้ำตาล มักแตกเป็นร่อง ใบ
ประกอบแบบขนนกปลายคู่ บางครั้งพบปลายคี่ ยาว 26-69 ซม.
แกนกลางใบย่อยมี 9-15 คู่ รูปใบหอก
หรือรูปใบหอกแกมรูปไข่ กว้าง 3.2-5 ซม. ยาว 9-12.8 ซม.
ปลายแหลมถึงเรียวแหลม โคนเบี้ยว ขอบเรียบ
ขนเกือบเกลี้ยง มีขนบนเส้นกลางใบด้านบน ก้านใยย่อยยาว
0.2-1 ซม. ขนเกือบเกลี้ยง ดอก สีขาว หรือขาวอมครีม
มีกลิ่นหอม ออกเป็นช่อยาวถึง 55 มม. ห้อยลง
แกนกลางช่ออดอกมีขน ก้านดอกย่อยยาว 0.5-1 มม. มีขน
ดอกยาว 3.5-5 มม. กลีบเลี้ยงยาว 3.5-5.8 มม.
มักเกลี้ยง หรือมีขนด้านนอก ขอบมีขนยาว เกสรเพศผู้มี 5
อัน ติดอยู่บนก้านชูเกสรร่วมซึ่งยาว 3-4.9 มม.
ก้านเกสรผู้ยาว 1.25-2.5 มม. ในดอกเพศผู้
โดยดอกเพศเมียจะสั้นกว่า เกือบเกลี้ยงหรือมีขน
อับเรณูยาว 0.6-1.1 มม. ปลายเป็นติ่งแหลม
มักมีรยางค์ยาว อับเรณูที่เป็นหมันยาว 0.5-0.9 มม.
เป็นรูปเงี่ยงลูกศร มักมีรยางค์ยาวที่ปลาย
จานฐานดอกยาว 1.25-2.5 มม. สีส้มอมแดง มีขนหนาแน่น
รังไข่มีเส้นผ่าศูนย์กลางยาว 1.25-1.8 มม.
มีขนยาวเล็กน้อย มี 5 ช่อง แต่ละช่องมีไข่อ่อน 8 หน่วย
ก้านเกสรเพศเมียเป็นรูปจาน เส้นผ่าศูนย์กลางยาว
0.75-1.25 มม. ผล แห้ง ยาว 15-20 มม.
สีน้ำตาลอมแดงเรื่อ เปลือกเรียบ หรือมีช่องอากาศเล็กๆ
กระจายทั่วไป เมล็ด กว้าง 1.2-3 มม. ยาว 5-7 มม.
มีปีกทั้งสองด้าน ปีกไม่เท่ากัน ปลายมนแคบ
พบทั่วไปตามป่าดิบ
พื้นที่รกร้าง มักพบตามริมน้ำ ความสูง 1,500 เมตร
ประโยชน์ :
เปลือกต้น เป็นยาฝาดสมาน
ยาบำรุง ยาแก้มาเลเรีย ยาแก้ท้องผูก ยาแก้โรคบิด
ใช้ภายนอกรักษาแผล
ที่มาของข้อมูล :
ดร.ก่องกานดา
ชยามฤต ลีนา ผู้พัฒน์พงศ์ ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้
สำนักวิชาการป่าไม้ หอพรรณไม้ กรมป่าไม้ 2545 ,
สมุนไพรไทย ตอนที่ 7
|
