กระเจา
ขจาว
ชื่อวิทยาศาสตร์ :
Holoptelea
integrifolia (Roxb.)
Planch.
วงศ์ :
ULMACEAE
ชื่อสามัญ
:
Indian elm
ชื่ออื่น :
กระเชา
(กลาง) กระเจาะ ขะเจา (ใต้) กระเช้า (กาญจนบุรี)
ฮังคาว (เหนือ) พูคาว (นครพนม) มหาเหนียว (นครราชสีมา)
ฮ้างค้าว (เชียงราย)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
ไม้ต้นสูง 25 เมตร ผลัดใบ
ลำต้นเปลาตรงเปลือกสีน้ำตาลปนเทา
มีช่องอากาศเป็นจุดกลมเล็กๆ สีขาว มองเห็นได้ง่าย
เรือนยอดเป็นพุ่มทรงรูปไข่กว้าง ค่อนข้างทึบ ใบ เดี่ยว
เรียงสลับ แผ่นในรูปรีป้อม กว้าง 5 –8 เซนติเมตร ยาว
8- 14 เซนติเมตร โคนใบมนหรือป้าน ปลายใบเรียวแหลม
ก้านใบยาวประมาณ 1 เซนติเมตร มีขนปกคลุม ดอก เล็ก
สีขาวครีม ออกรวมกันเป็นกระจุกตามง่ามใบ ผล
รูปโล่ แบน กว้างยาวประมาณ 2 –3 เซนติเมตร
ขยายพันธุ์โดยเมล็ด
พบในป่าเบญจพรรณ พื้นราบทั่วไป
และมีดินอุดมสมบูรณ์
ประโยชน์ :
เนื้อไม้ละเอียดสม่ำเสมอ เสี้ยนตรง
สีเหลืองอ่อนถึงสีเทาอมเหลือง แข็งปานกลาง
เมื่อแห้งแล้วเหนียวมาก ใช้ก่อสร้างทำเครื่องเรือน
เครื่องกลึง เครื่องมือกสิกรรม และแกะสลักได้ดี
เปลือกนำมาทุบแช่น้ำรักษาโรคเรื้อนในสุนัข
นำมาใส่ในรังไข่เพื่อไล่ตัวไร
หรือนำมาทุบให้แหลกใส่ลงในบ่อบึงเบื่อปลาแต่ไม่ตาย
โดยปลาจะลอย
หัวขึ้นมาบนผิวน้ำให้จับได้
เส้นใยจากเปลือกต้นเหนียว ใช้ทำเชือก ผ้า กระดาษ
และกระสอบได้ และเป็นไม้มงคลจังหวัดลำปาง
|