|
ท่านผู้หญิงพัว อนุรักษ์ราชมณเฑียร เกิดจริง วันที่ ๒๘ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๔๑ ตรงกับวันพฤหัสบดี ปีจอ (ในทะเบียนใช้วันที่ ๒๘ ธันวาคม) บุตรี เจ้าพระยาสุธรรมมนตรี มารดาชื่อเง็ก เกิดที่บ้านฝั่งธนบุรี ตรงข้ามวัดปากน้ำ ตำบลปากคลองด่าน เนื่องจากมารดาเลี้ยงลูกยาก เกิดมาหลายคนเสียชีวิตหมด หม่อมใหญ่ เทวกุล ณ อยุธยา ซึ่งเป็นญาติผู้ใหญ่ฝ่ายบิดาทราบความ ก็ขอไปเลี้ยงเป็นบุตรบุญธรรม แล้วก็ถูกส่งตัวไปเข้ารับการอบรมในพระบรมมหาราชวัง อยู่ในความปกครองดูแลของเจ้าจอมเพิ่ม สุจริตกุล ผู้มีศักดิ์เป็นอา ตั้งแต่อายุได้ ๒-๓ ขวบ โดยอาศัยเคล็ดโบราณให้ผ่านลอดใต้ท้องช้าง เพื่อเลี้ยงง่าย คุณอาพาไปขึ้นเฝ้าเจ้านายบนพระที่นั่งเทพดนัยบ่อยๆ และได้มีโอกาสเฝ้าทูลกระหม่อมเอียดน้อย (พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะทรงพระเยาว์) ได้รับพระราชทานชื่อว่า พัวพันเพิ่ม ต่อมาใช้คำหน้าเพียงคำเดียวว่า พัว ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา พออายุถึงกำหนดที่จะเรียนหนังสือได้ ก็เข้ารับการศึกษาครั้งแรกกับคุณเฒ่าแก่ทองสุก (แมว) วิวัฒนานนท์ ซึ่งพำนักอยู่แถวเต๊ง (ตึกแถว ๒ ชั้น) ใกล้ๆกัน พออายุครบ ๖ ขวบ ผู้ใหญ่ก็จัดให้ไว้จุก และทำพิธีโกนจุกเมื่อมีอายุเพียง ๙ ขวบ จากนั้นเข้าศึกษาที่โรงเรียนราชินี (ล่าง) จบการศึกษามัธยมปีที่ ๖ ในปี พ.ศ.๒๔๖๐ แล้วไปศึกษาวิชาพยาบาลที่โรงพยาบาลศิริราช ตั้งแต่ พ.ศ.๒๔๖๑ ถึง ๒๔๖๔ เมื่อจบแล้วได้รับการบรรจุเป็นนางพยาบาลในแผนกโอสถกรรม รับเงินเดือนๆละ ๒๕ บาท ต่อจากนั้นได้เดินทางไปศึกษาและฝึกงานที่โรงพยาบาล Queen Mary ที่ Hampstead กับศึกษาวิชาครูพยาบาลที่ Batter See Polytechnique ประเทศอังกฤษ ได้รับพระราชทานเลือกให้เป็นพยาบาลประจำพระองค์สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินทร ติดตามเสด็จฯ ไปทรงรักษาพระองค์ในปี พ.ศ. ๒๔๗๙ ต่อมาก็ได้มีโอกาสไปรอบโลกกับเพื่อนๆ ในปี พ.ศ.๒๕๐๗ กับได้เดินทางไปสหรัฐอเมริกาและอังกฤษกับหลานๆ อีกครั้งใน พ.ศ.๒๕๑๕ ท่านผู้หญิงพัว เคยเป็นนางอนามัย เคยสอนที่โรงพยาบาลจุฬาฯ ๕ ปี สอนวิชามาตเวชวิทยา ที่โรงเรียนการเรือน (ปัจจุบันเป็นวิทยาลัยครูสวนดุสิต) เป็นอาจารย์สอนวิชาพิเศษ ที่โรงพยาบาลจุฬาฯ โรงพยาบาลวชิระ โรงพยาบาลพระมงกุฎ และโรงพยาบาลตำรวจ ทรงพระกรุณาแต่งตั้งให้เป็นนางสนองพระโอษฐ์ ในปี พ.ศ.๒๔๙๓ และได้รับพระราชทานตราทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ เป็นท่านผู้หญิงเมื่อวันที่ ๕ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๑๙ ได้รับพระราชทานเลื่อนยศชั้นสูงขึ้นตามลำดับ นับแต่ได้รับพระราชทานจตุตถจุลจอมเกล้า จากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อ พ.ศ.๒๔๗๐ ท่านผู้หญิงพัว อนุรักษ์ราชมณเฑียร ได้รับพระมหากรุณาประกอบพิธีสมรสพระราชทานกับพระยาอนุรักษ์ราชมณเฑียร (การ์ด วัชโรทัย) เมื่อดำรงตำแหน่งเป็นพระยาประชุม มงคลการ เมื่อวันที่ ๒๔ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๗๐ มีบุตรชายฝาแฝด ได้รับพระราชทานชื่อจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทั้งสองคน ชื่อ แก้วขวัญ ขวัญแก้ว และมีบุตรี ได้รับพระราชทานชื่อจากสมเด็จพระศรีสวรินทิรา พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ชื่อ เฉลิมพร มีหลานย่าและหลานยาย รวมทั้งหมด ๖ คน เป็นหญิงคนหนึ่งชื่อรัตนาภา และชาย ๒ คนชื่อ รัตนาวุธ และวัชรกิตติ เกิดจากนายแก้วขวัญ และ ม.ล.เพ็ญศรี ชายอีก ๒ คน ชื่อ ฐานิสย์ และดิศธร เกิดจากนายขวัญแก้ว และพันเอกแพทย์หญิงวัฒนา หลานชายคนเล็กชื่อ วิน เกิดจากนางเฉลิมพร ปัจจุบันมีเหลนหลายคน
|
