สวนพฤกษศาสตร์คลองไผ่
             Klong Phai Botanical Garden   
 

Euphorbiaceae










สบู่แดง

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Jatropha gossypifolia L.
วงศ์ :  Euphorbiaceae
ชื่อสามัญ :  Bellyache Bush, Cotton Leafed Jatropha
ชื่ออื่น : 
ละหุ่งแดง, สบู่แดง (ภาคกลาง); สบู่เลือด, สลอดแดง, สีลอด, หงษ์เทศ (ปัตตานี)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :  ไม้พุ่มสูง 1-2 เมตร ทั้งต้นมียางขาว ใบ ใบเดี่ยว ออกสลับรูปฝ่ามือ กว้าง 12 - 13 เซนติเมตร ยาว 12 - 15 เซนติเมตร ขอบใบเว้าลึก 3 - 5 แฉก ใบอ่อนสีแดงอมม่วง เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเขียวอมแดง ก้านสีแดง มีขน ดอก สีแดงเข้ม ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ดอกตัวผู้และดอกตัวเมียอยู่บนต้นเดียวกัน กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปไข่ ปลายมน ยาว 0.4 - .05 เซนติเมตร เกสรตัวผู้ 10 - 12 อัน แต่ละช่อย่อยมีดอกตัวเมีย 1 ดอก นอกนั้นเป็นดอกตัวผู้ ผล ค่อนข้างกลม ยาวประมาณ 1 เซนติเมตร มี 3 พู เมื่อแก่แตกได้ เมล็ด 3 เมล็ด
ประโยชน์ในทางสมุนไพร ใบต้มรับประทานแก้ปวดท้อง  แก้ไข้ ตำพอกแก้ฝี แก้ผื่นคัน เมล็ด เป็นยาระบาย ทำให้อาเจียน ตำพอกทาแผลโรคเรื้อน รากมีสาร Jatrophine ซึ่งเป็นพิษแรง ผลและเมล็ดมีโปรตีนพิษ toxalbumin เป็นพิษต่อระบบทางเดินอาหาร ย่อยอาหาร และทั่วร่างกาย ทำให้คลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง เป็นพิษต่อการหายใจ และหัวใจ
ประโยชน์ด้านอื่นๆ ใบส่วนยอดสีแดงม่วงใช้เป็นวัตถุดิบให้สีย้อมเส้นไหมให้สีเขียวอมเหลือง