ผักหวานบ้าน
ชื่อวิทยาศาสตร์
:
Sauropus androgynus
(L.) Merr.
วงศ์ :
Euphorbiaceae
ชื่อสามัญ
:
ชื่ออื่น : ก้านตง,
จ๊าผักหวาน (ภาคเหนือ); โถหลุ่ยกะนีเด๊าะ (กะเหรี่ยง
-แม่ฮ่องสอน); นานาเซียม (มลายู-สตูล); ผักหวาน,
ผักหวานบ้าน (ทั่วไป); ผักหวานใต้ใบ (สตูล); มะยมป่า (ประจวบคีรีขันธ์)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง ลำต้นแข็งตั้งตรง เปลือกต้นขรุขระ
สีน้ำตาล กิ่งอ่อนสีเขียวเข้ม ผิวเรียบ
ใบเป็นใบประกอบมีก้านใบยาวประมาณ 10-15 ซม.
มีใบย่อยแตกเป็นคู่คล้ายขนนก ใบย่อมรูปกลม โคนใบมน
ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ สีเขียวเข้ม
มีแถบสีขาวบริเวณกลางใบ ดอกเดี่ยว
ออกบริเวณซอกใบเรียงตามก้านใบ
โดยมีใบปกอยู่ด้านบนขนาดเล็กคล้ายดอกพุทธา มี 2 ชนิด
ดอกสีเขียวอมเหลือง และดอกสีน้ำตาลแดง
ผลทรงกลมสีเขียวอ่อน เมื่อแก่เต็มที่มีสีขาวอมเหลือง
ภายในผลแบ่งเป็น 6 พูๆ ละ 1 เมล็ด เมล็ดมีรูปร่างกลม
เปลือกเมล็ดสีน้ำตาลเข้าหนาและแข็ง
ประโยชน์ :
ทางอาหารยอดอ่อนใบอ่อนลูกอ่อนใช้ต้มเป็นผักจิ้มน้ำพริก
ทำเป็นแกงจืดแกงเลียงทางยาใบปรุงเป็นยาเขียวใบและราก
ตำให้ละเอียดใช้พอกฝีราก ต้มเป็นยาแก้ไข้
|