มะเกลือ
ชื่อวิทยาศาสตร์
:
Diospyros mollis
Griff.
วงศ์ :
Ebenaceae
ชื่อสามัญ
: Ebony tree
ชื่ออื่น : ผีเผา
(เงี้ยว-ภาคเหนือ); มะเกลือ (ทั่วไป); มักเกลือ (เขมร-ตราด)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
ไม้ต้นขนาดกลาง เรือนยอดเป็นพุ่มกลม เปลือกนอกสีดำ
แตกเป็นสะเก็ดเล็กๆ ตามยาว ใบ เดี่ยว เรียวสลับ
รูปไข่หรือแกมขอบขนาน ดอก แยกเพศคนละต้น
ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อตามง่ามใบ
ดอกเพศเมียออกเป็นดอกเดี่ยวๆ ผล กลมเกลี้ยง
ผลมีกลีบเลี้ยงติดอยู่ที่ช่อผล 4 กลีบ ผลแก่จัดสีดำ
เมื่อแห้งเปลือกเปราะ
ประโยชน์ : ทางสมุนไพร ผลดิบสด-ใช้เป็นยาถ่ายพยาธิได้หลายชนิด
ถ่ายพยาธิปากขอได้ดีที่สุด เด็กอายุ 10 ปีใช้ 10 ผล
ผู้ที่อายุมากกว่า 10 ปี ให้เพิ่มจำนวนขึ้น 1 ผลต่อ 1
ปี แต่สูงสุดไม่เกิน 25 ผล คือผู้ที่อายุ 25
ปีขึ้นไปกิน 25 ผลเท่านั้น ล้างให้สะอาด ตำพอแหลก
กรองเอาเฉพาะน้ำผสมหัวกะทิ 2 ช้อนชาต่อมะเกลือ 1 ผล
กินครั้งเดียวให้หมดตอนเช้ามืด ก่อนอาหาร 3 ชั่วโมง
หลังจากนี้ 3 ชั่วโมง ถ้าไม่ถ่ายให้กินยาระบายดีเกลือ
โดยใช้ผงดีเกลือ 2 ช้อนโต๊ะ ละลายน้ำ ประมาณครึ่งแก้ว
เพื่อถ่ายพยาธิ และตัวยาที่เหลือออกมา
สารที่มีฤทธิ์คือ diospyrol diglucoside
ยางผลมะเกลือใช้ย้อมผ้าให้เป็นสีดำ
|