สวนพฤกษศาสตร์คลองไผ่
             Klong Phai Botanical Garden   
 

Annonaceae







กลึงกล่อม
ชื่อวิทยาศาสตร์ :  Polyalthia suberosa  (Roxb.)Thwaites
วงศ์ : Annonaceae

ชื่อสามัญ
ชื่ออื่น : กระทุ่มกลอง, กระทุ่มคลอง, กลึงกล่อม, ชั่งกลอง, ท้องคลอง (ราชบุรี); กำจาย (นครสวรรค์); ไคร้น้ำ (อุตรดิตถ์); จิงกล่อม (ภาคใต้); ช่องกลอง (กาญจนบุรี); น้ำนอง (ปัตตานี, ภาคใต้); น้ำน้อย (เลย); ผักจ้ำ, มะจ้ำ (ภาคเหนือ); มงจาม (อ่างทอง)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :  ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 2-5 เมตร ไม่ผลัดใบ เรือนยอดเป็นพุ่มกลม เปลือกสีน้ำตาลเข้มย่นเป็นสันขรุขระ ใบ เดี่ยว เรียงสลับ ใบรูปขอบขนาน กว่าง 1.7-3.5 ซม. ยาว 5-10 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบสอบ เบี้ยวเล็กน้อย ขอบใบเรียบหรือม้วนงอขึ้น  แผ่นใบเกลี้ยง กิ่งมีช่องระบายอากาศเป็นตุ่มสีเทาอมชมพูกระจายทั่วไป เส้นแขนงใบ ข้างละ 7-8 เส้น ก้านใบยาว 3-5 มม. ดอก สีเหลืองอ่อน มีกลิ่นหอม ออกเป็นดอกเดี่ยวตามกิ่งหรือตรงข้ามใบใกล้ปลายกิ่ง กลีบเลี้ยง 3 กลีบ กลีบดอกเรียงเป็น 2 ชั้น ๆ ละ 3 กลีบ ก้านดอกยาว 1.3-3.2 ซม. ดอกบานเต็มที่กว้าง 1-1.6 ซม. ผล สดมีเนื้อเมล็ดเดียว ออกเป็นผลกลุ่ม มีหลายผลอยู่บนแกนตุ้มกลาง ก้านช่อผลยาว 3-5 ซม. ผลกลุ่มสุกสีม่วงดำ ขนาด 5-7 มม.
          มักขึ้นตามที่โล่งบริเวณที่มีดินร่วน ระบายน้ำดี ริมคลองหรือที่ราบน้ำท่วมเป็นครั้งคราว ออกดอกติดผลตลอดปี

ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ให้ร่มเงา ใบและกิ่งมีฤทธิ์ต้านเชื้อโรคเอดส์ในหลอดทดลอง รากและเนื้อไม้แก้ไข้ ร้อนใน ขับพิษ